KHUTBAH JUMAT SINGKAT BAHASA JAWA
EMPAT NASEHAT NABI ﷺ UNTUK ABU DZAR AL-GHIFARI DAN KITA SEMUA
Diantara
pesan Rasulullah ﷺ agar
kita mengumpulkan belak sebanyak-banyaknya untuk hari esok hidup di negeri
Akhirat, sebab perjalanan kita masih panjang. Seperti Sabda Nabi ﷺ yang artinya “sesungguhnya jalur perjalanan di dunia
ini menuju (negeri) akhirat”.
Mumpung
kita masih berada di dunia, masih sehat, mari kita manfaatkan hidup kita,
kesehatan kita untuk berbuat kebaikan seanyak-banyaknya sebagi bekal hidup di
akhirat kelak. Boleh beramalkebaikan apapun sesuai kesenangan kita, sesuai
harapan kita, seperti memperbanyak ibaah mahdloh dan ghoiru mahdloh, memperbanyak
mendirikan shalat sunnah, membaca dzikir / wirid, istighfar, sedekah, berbuat
baik kepada siapa saja, dan lain sebagainya.
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ,
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي بِنِعْمَتِهِ تَتِمُّ الصَّالِحَاتُ, الَّذِي اَنْعَمَ
عَلَيْنَا بِنِعْمَةِ اْلإِسْلَامِ, اَشْهَدُ اَنْ لاَ اِلٰهَ اِلَّا اللهُ
وَحْدَهُ لَا شَرِيْكَ لَهُ, شَهَادَةً تُنْجِى قَائِلَهَا مِنَ النِّــيْرَانِ,
وَاَشْهَدُ اَنَّ سَيِّدِنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ الْبَشِيْرُ
النَّذِيْرُ, الْـمَبْعُوْثُ رَحْمَةً لِلْعَالَـمِيْنَ. اَللّٰهُمَّ صَلِّ
وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلٰى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ, وَعَلٰى آلِهِ وَأَصْحَابِهِ أَجْمَعِيْنَ.
أَمَّا بَعْدُ؛
فَيَا
أَيُّهَا الْـمُسْلِمُوْنَ، اِتَّقُوا اللهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوْتُنَّ اِلَّا
وَأَنْتُمْ مُسْلِمُوْنَ، وَقَالَ اللهُ تَعَالٰى : يٰاأَيُهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا
اتّقُوا اللهَ وَقُوْلُوْا قَوْلاً سَدِيْدًا يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ
وَيَغْفِرْلَكُمْ ذُنُوْبَكُمْ وَمَنْ يُطِعِ اللهَ وَرَسُوْلَهُ فَقَدْ فَازَ
فَوْزًا عَظِيْمًا،
Ma’asyiral muslimin rahimakumullah,
Monggo kito sami-sami ningkataken taqwallah kelawan
sa’estu-estunipun taqwa. Nggeh meniko ajrih dumateng Allah ﷻ kanthi ngalampahi sedoyo perintahipun Allah ﷻ lan nebihi
sedoyo awisan-awisanipun. Sebab kelawan taqwa meniko, insyaallah,
kito saget pikantuk derajat kemulyaan ing ngarsane Allah ﷻ Wonten ndunyo lan wonten
akhirat. Kanjeng Rasul ﷺ dawuh:
اِتَّقِ اللهَ حَيْثُمَا كُنْتَ وَأَتْبِعِ
السَّيِّئَةَ الْحَسَنَةَ تَمْحُهَا وَخَالِقِ النَّاسَ بِخُلُقٍ حَسَنٍ
Artosipun: Taqwao siro kabeh marang gusti Allah nang ndi wae panggonan. Lan
iringono perbuatan awon kelawan perbuatan apik, sahinggo perbuatan elek iku
biso terhapus. Lan sesrawungano siro kabeh marang menungso kelawan akhlak
ingkang bagus.
Ma’asyiral muslimin rahimakumullah,
Ing ndalem
zamane Rasulullah ﷺ
wonten setungglipun sahabat Nabi ingkang paring asmo “Abu Dzar Al Ghifari”.
Setungglipun wekdal, Rasulullah Muhammad ﷺ paring washiyat dateng sahabat Abu Dzar Al Ghifari.
يَا أَبَا
ذَرٍّ، جَدِّدِ السَّفِيْنَةَ فَإِنَّ اْلبَحْرَ عَمِيْقٌ، وَخُذِ الزَّادَ
كَامِلاً فَإِنَّ السَّفَرَ بَعِيْدٌ، وَخَفِّفِ الْحِمْلَ فَإِنَّ العَقَبَةُ
كَئُوْدٌ، وَأَخْلِصِ اْلعَمَلَ فَإِنَّ النَاقَدَ بَصِيْرٌ
Artosipun: “Hai Abu
Dzar, anyarno prahumu kerono sak temene laut iku jero, nggowoho siro sangu kang cukup kerono sak temene perjalananmu iku adoh, kurangono beban gawananmu kerono sak temene lereng bukit iku angel diliwati, lan ikhlaso siro nglakoni
amal kerono sak temene Gusti Allah iku Maha Teliti."
Pesenipun Kanjeng Nabi ing ndalem hadits meniko dipun
sampe-aken ing ndalem bahasa kiasan ingkang jero sanget makna-ipun. Ingkang isi-nipun
mboten namung dipuntujuaken dhateng shahabat Abu Dzar, nanging dateng sedoyo umat
Islam secara umum sepanjang zaman. Pesen-pesene Rasulullah ﷺ. meniko
mengandung arti antawisipun:
Nomer setunggal: Perintah memperbaharui perahu meniko mengandung
arti tajdidun niyyah, utawi nganyar-nganyari niatengkang dados hal pokok
ing ndalem saben-saben penggawehan. Perumpama’anipun, sak derenge
kito numpak kendara’an, kito kedah masti-aken kendaraan meniko ingdalam keadaan
siap, aman, lan mesinipun berfungsi kelawan sae. Semanten ugi hubunganipun niat
kalian amal perbuatan kito. Naliko kito badhe nglampai setunggalipun
perkawis, monggo kito toto niat kito kelawan sak sae-saenipun. Rasulullah
SAW dawuh: إِنَّمَا اْلأَعْمَالُ
بِالنِّيَاتِ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوٰى"Sak temene sakben-sakben amalan niku tergantung marang niat-ipun. Lan sakben-sakben tiang pikantuk ganjaran sesuai kelawan niat-ipun"
Ma’asyiral muslimin rahimakumullah,
Ingkang nomer
kalih: Rasulullah
SAW. ngimutaken “وَخُذِ الزَّادَ كَامِلاً فَإِنَّ
السَّفَرَ بَعِيْدٌ “ supados kito nglumpu’aken sangu keranten
perjalanan kito tasik panjang. Ingkang dimaksud pernajalanan meniko nggeh niku
perjalanan akhirat. Nalikane wonten ing akhirat, kito sampun mboten saget
nambahi amal sae. Milo soko niku kito kedah nglumpu’aken sangu naliko kito
tasih gesang wonten ndunyo. Rasulullah ﷺ dawuh: فَإِنَّ
الدُّنْيَا بَلاَغٌ إِلَى الْآخِرَةِ Lan Sak temene ndunyo iku
dalan menuju akhirat.
Cakupan amal sae meniko katah sanget. Mboten namung ibadah ingkang bersifat
ritual kemawon. Amal sae saget arupi
menyantuni anak-anak yatim lan tiang faqir miskin, menyayangi binatang, menjaga
kebersiahan lingkungan, membuang sampah pada tempatnya, lan sak lintu-lintune.
Sedoyo meniko saget dados sangu kita mangke wonten akhirat yen dipun landasi
kelawan niat ingkang sae lan ikhlas
Ma’asyiral muslimin rahimakumullah,
Nasihat ingkang nomer tigo: nggeh meniko “وَخَفِّفِ اْلحِمْلَ فَإِنَّ العَقَبَةُ كَئُوْدٌ”, perintah ngringanaken beban gawanan
keranten perjalanan melewati lereng bukit niku awrat dipunlampai. Hal meniko
mengandung makna kiasan bilih kito sampun ngantos terlena aliyan kehidupan
dunia. Keranten kehidupan duniawi meniko mboten wonten telase yen kito
kejar-kejar terus.
Milo soko niku,
kito kedah nyeimbangaken antawisipun kebutuhan ndunyo lan akhirat. Ampun
ngantos kito namung ngejar-ngejar nduyo lan supe akhirat, lan pun ngantos kito
ngejar-ngejar akhirat lan ninggalaken urusan ndunyo. Dawuhipun Allah: وَابْتَغِ فِيْمَا آتَاكَ اللهُ الدَّارَ
اْلآخِرَةَ وَلَا تَنْسَ نَصِيْبَكَ مِنَ الدُّنْيَا Lan nyupriho
siro opo kang wis diparingno dining Gusti Allah marang siro arupi
omah akhirat, lan siro ojo lali bagian siro arupi kehidupan
ndunyo.” (al-Qashash ayat 77)
Ingkang terakhir, nun
inggih وَأَخْلِصِ اْلعَمَلَ فَإِنَّ
النَاقَدَ بَصِيْرٌ, ikhlaso siro nglakoni
amal kerono sak temene Gusti Allah iku Moho Teliti. Ikhlas meniko
ruh-ipun amal keranten Allah namung nampi amal
perbuatan ingkang ikhlas adedasar kaliyan keikhlasan. Dawuhipun Allah
وَمَا
أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حنفاء
Menungso iku ora dipun perintah kejobo nyembah marang
Gusti Allah kelawan ngikhlas-no ketaatan marang Allah ing
ndalem nglampai agamo kang lurus.
بَارَكَ اللهُ
لِي وَلَكُمْ فِي الْقُرْآنِ الْعَظِيْمِ، وَنَفَعَنِيْ وَإِيَّاكُمْ بِمَا فِيْهِ
مِنَ اْلآيٰاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيْمِ، أَقُوْلُ قَوْلِي هَذَا وَاسْتَغْفِرُ
اللهَ الْعَظِيْمِ, إِنَّهُ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيمِ.
Khutbah Kedua
اَلْحَمْدُ
لله حَمْدًا كَثِيْرًا كَمَا اَمَرَ. اَشْهَدُ اَنْ لَا اِلَهَ اِلَّا الله
وَحْدَهُ لَا شَرِيْكَ لَهُ اِرْغَامًا لِـمَنْ جَحَدَ بِهِ وَكَفَرَ. وَاَشْهَدُ
اَنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسُوْلُهُ وَحَبِيْبُهُ وَخَلِيْلُهُ,
سَيِّدُ الْإِنْسِ وَ الْبَشَرِ. اَللّٰهُمَّ صَلِّ وَ سَلِّمْ وَبَارِكْ عَلٰى سَيِّدِنَا
مُحَمَّدٍ, وَ عَلٰى آلِهِ وَ أصْحَابِهِ وَ سَلَّمَ تَسْلِيْمًا كَثِيْرًا. اَمَّا
بَعْدُ،
فَيَا
عِبَادَ الله اِتَّقُوْا اللهَ وَاعْلَمُوْا اَنَّ اللهَ يَعْلَمُ مَافِي أَنْفُسِكُمْ
فَاحْذَرُوْهُ, وَاعْلَمُوْا اَنَّ اللهَ غَفُوْرٌ حَلِيْمٌ. اَللَّهُمَّ صَلِّ وَ
سَلِّمْ وَ بَارِكْ عَلَى سيِّدَنا مُحَمَّدٍ وَعَلَى اَلِ سيِّدَنا مُحَمَّدٍ
كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى سَيِّدِنَا اِبْرَاهِيْمَ وَ عَلَى اَلِ سَيِّدِنَا اِبْرَاهِيْمَ
فِى الْعَالَـمِيْنَ اِنَّكَ حَمِيْدٌ مَجِيْدٌ…
اَللَّهُمَّ
اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِيْنَ والْـمُؤْمِنَاتِ, والْـمُسْلِمِيْنَ وَالـْمُسْلِمَاتِ, اَلْأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالْأَمْوَاتِ, اِنَّكَ سَمِيْعٌ قَرِيْبٌ مُجِيْبُ الدَّعْوَاتِ, وَ قَاضِيَ الْحَاجَاتِ, يَا
رَبَّ الْعَالَـمِيْنَ. رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوْبَنَا بَعْدَ اِذْهَدَيْتَنَا
وَ هَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً اِنَّكَ اَنْتَ الْوَهَّابُ. رَبَّنَا لَا
تَجْعَلْ فِى قُلُوْبَنَا غِلًّا لِلَّذِيْنَ اَمَنُوْا رَبَّنَا اِنَّكَ رَؤُوْفٌ
رَّحِيْمٌ. رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ اَزْوَاجِنَا وَ ذُرِّيَّتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ
وَ اجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِيْنَ اِمَامًا. اَللّٰهُمَّ ادْفَعْ عَنَّا الْغَلَاءَ,
وَالْبَلَاءَ, وَالْوَبَاءَ, وَالْفَحْشَاءَ, وَسُوْءَ الْفِتَنِ مَاظَهَرَ مِنْهَا
وَمَا بَطَنَ عَنْ بَلَدِنَا إِنْدُوْنِسِيَّا هَذَا خَآصَّةً, وَعَنْ سَائِرِ بِلَادِ
الْـمُسْلِمِيْنَ عَآمَّةً, يَارَبَّ الْعَالَـمِيْنَ. رَبَّنَا آتِنَا فِى
الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِى الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ.
عِبَادَ الله! اِنَّ الله يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسَانِ, وَاِيْتَاءِ
ذِى الْقُرْبَى, وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْىِ,
يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَّكَّرُوْنَ, فَاذْكُرُوْا الله الْعَظِيْمَ
يَذْكُرْكُمْ وَ اشْكُرُوْهُ عَلَى نِعَمِهِ يَزِدْكُمْ وَ لَذِكْرُ اللهِ
اَكْبَرُ.
Izin menggunakan ...
ReplyDelete